Historyczne wzmianki o Barbarce pojawiają się w dokumentach źródłowych już od 1299 roku.
Bormol (czyli młyn w borze) lub Borowiec to dawna nazwa Barbarki. Jak na owe czasy, była to wielka osada, pierwotnie kojarzona z kultem św. Barbary i funkcjonującym na jej terenie młynem. Woda, która go napędzała, wypływała kilkoma źródłami z pobliskiego zalesionego stoku. Jedno z tych źródeł o kryształowo czystej wodzie od dawna uchodziło za cudowne, gdyż według prastarej legendy to tu objawiła się pustelnikowi św. Barbara. W związku z tym wydarzeniem wierni wybudowali kapliczkę, a źródło pobożnie czcili. Pierwszą kaplicę św. Barbary wzniesiono na terenie Osady najprawdopodobniej w 1209 roku /Sancta Barbara in Bormol/ na pamiątkę objawienia się świętej pustelnikowi.

Kapliczka o konstrukcji szkieletowej, którą możemy oglądać współcześnie na terenie Osady odrestaurowano w latach 1991 – 1992. Zbudowana została z dobrowolnych datków w 1842 roku.
Przy kaplicy znajduje się niewielki cmentarz na którym odnaleźć można groby małżonków z rodziny Tilcków z XIX wieku, ostatnich dzierżawców Osady a zarazem fundatorów kaplicy – osób zasłużonych dla Barbarki.
W każdą niedzielę w sezonie wiosenno – letnim w kaplicy odprawiane są msze święte.

Pod koniec XIX w. Barbarka straciła charakter osady młyńskiej i stopniowo zaczęła nabierać charakteru osady wypoczynkowej. Na przełomie XIX wieku i XX w. (głównie w okresie międzywojennym XX w.) stała się miejscem wypoczynku i rekreacji dla wielu torunian.
Niestety okres ten, przerwany został działaniami wojennymi. W październiku 1939 roku niemieckie władze rozpoczęły w Toruniu eksterminację ludności polskiej, głównie inteligencji i kadry urzędniczej. Początkowo jeńców kierowano do Fortu VII, który stał się centralnym więzieniem dla Polaków z miasta i okolic. Od 28 października 1939 roku rozpoczęto masowe egzekucje - las Barbarki był świadkiem masowego mordu.